In opdracht van: M.L. Aartsen

Realisatie: Eindhoven, 2013

Horeca & Cultuur, Renovatie

Foto's: F. Porro

Op eigen initiatief is vanaf begin 2012 begonnen met revitalisering en eerherstel van het monumentale oude gerechtsgebouw tot huidig grand café de Oude Rechtbank. Hierbij was het zoeken naar een zinvolle synthese tussen tegenstellingen, waarbij zoveel mogelijk verschillende historische momenten en de sporen daarvan zichtbaar zijn gemaakt.

Sinds de oprichting van de rechtbank in 1840, toen er ook een tijdelijke gevangenis aanwezig was, heeft het pand dienst gedaan als hoofdkantoor van de belastingdienst en is het in de roerige jaren zestig bezet geweest. Daarna werd het een cultureel centrum en kreeg het gebouw als monument de genadeslag toen zij ten slotte dienst deed als uitgaansgelegenheid.

Aanvankelijk als institutioneel bolwerk ontworpen om de bezoeker tot onderdanigheid te bewegen, is tijdens de renovatie voor openheid gezorgd. Onderstaand element is eenvoudig in zijn uitwerking, maar zeer wezenlijk conceptueel gezien.

De entree, die zich op een hoge plint bevindt, maakt moeilijk rechtstreeks contact met de straat. Tijdens de renovatie is een stenen loper ontwikkeld die vanaf de straat via een gang doorloopt tot in het binnenhof. Dit geeft bezoekers de mogelijkheid de diepte van het gebouw te ervaren.

Het binnenhof doet dienst als semi-openbare binnentuin en breidt het straatpatroon uit. Het vele groen in de binnentuin creëert een ruraal gevoel in het verder veelal grijze Stratumseind. De bij de ingang geplaatste bomen zijn een aanzet tot vergroening van het straatbeeld.

Vanuit architectonisch perspectief zijn oude wanden, constructies, plafonds, ramen en andere onvoorspelbare vondsten onderzocht en uitgebreid gerestaureerd. Telkens is de afweging gemaakt of herstel naar de oorspronkelijke toestand, herstel naar een middenweg of geheel vernieuwen het meest wenselijk was.

Tegelijkertijd zijn sporen van misbruik van het gebouw bewaard gebleven en in een nieuwe context gecultiveerd. Hierbij valt te denken aan met graffiti bespoten, kapotte wanden die een scherp contrast vormen met de vernieuwde egaal witte muren.

Door deze benadering is een interessant evenwicht ontstaan tussen af en onaf. De bezoeker krijgt een kijk op wat een monumentaal gebouw voor geschiedenis heeft. Dit levert een bijzonder warme en tegelijkertijd ook actieve sfeer op.